Vriendelijk dank voor de mogelijkheid om in te spreken op het plan voor herinrichting van de Jutfaseweg. De Jutfaseweg is een belangrijke fietsverbinding. De inrichting van de Jutfaseweg als fietsstraat draagt bij aan het vergroten van de aantrekkelijkheid, comfort en veiligheid van deze route en daar zijn we blij mee.

Functie van de Jutfaseweg in het fietsnetwerk: onderdeel van regionale fietsroute
Het belang van de Jutfaseweg zal in de komende tijd nog sterk groeien, omdat ze onderdeel is van de hoogwaardige regionale fietsroute van IJsselstein en Nieuwegein via de Kanaalweg, Beneluxlaan en Socrateslaan naar de Vondellaan. Op deze plaats willen we aangeven dat een belangrijk uitgangspunt van de regionale fietsverbindingen die aansluiten in Utrecht is, dat ze ‘naadloos’ aansluiten op de Singelring. Een belangrijk uitgangspunt van plannen voor het stedelijke fietsbeleid is dat de Singelring dienst doet als verdeelring voor fietsers, die bijdraagt aan het verdelen van de groeiende fietsdrukte over meerdere routes. En de gemeente zegt steeds dat het goed is dat de fietsdrukte toeneemt, omdat de groei van de stad en daarmee van de mobiliteit, beter door de fiets kan worden opgevangen dan met andere, meer ruimte-intensieve modaliteiten.

Wij willen op deze plaats daarom (herhaald) pleiten voor een naadloze aansluiting tussen de Jutfaseweg en de Catharijnesingel. De meest logische route daarvoor loopt wat ons betreft via de Westerkade. Dat geldt met name omdat de alternatieve routes, via de Bleekstraat of de Albatrosstraat, onderdeel vormen van de Zuidpoort en in de betreffende studie worden deze routes niet zodanig hoogwaardig ingericht dat ze een herkenbare, aantrekkelijke alternatieve route vormen voor de regionale fietsers vanuit IJsselstein, Nieuwegein en Utrecht zuid die hun fietsroute willen vervolgen via de Singel. Kort en goed: zorg voor een naadloze aansluiting van de regionale fietsroute IJsselstein – Nieuwegein – Jutfaseweg op de Singelring: asfalteer de Westerkade!

Verkeerslichten Jutfaseweg x Waalstraat
Het verkeerslicht op de kruising van de Jutfaseweg met de Waalstraat is volslagen overbodig. Op pagina 25 van het plan wordt vermeld “In het gewenste eindbeeld verwijderen we de verkeerslichten, indien dit op vlak van veiligheid mogelijk is”.

De Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid (SWOV, Den Haag) heeft jaren geleden grondig uitgezocht dat verkeerslichten de MINST veilige kruispuntsvorm zijn (https://www.swov.nl/publicatie/naar-meer-veiligheid-op-kruispunten). Rotondes zijn volgens de SWOV het veiligst, gevolgd door voorrangskruisingen. Het argument om een verkeerslicht te behouden omwille van de veiligheid is dus geen geldig argument! Er rijden ter hoogte van de kruising van de Jutfaseweg en de Waalstraat pakweg 4.000 + 6.000 auto’s per etmaal. De SWOV beveelt aan om alleen verkeerslichten te plaatsen als het vanwege een vlotte afwikkeling van het verkeer, dus het scheiden van de verkeersstromen, noodzakelijk is: dat is pas bij meer dan 20.000 auto’s per etmaal over de kruising het geval. Daarom kan dit verkeerslicht volgens ons gewoon weg. Net zoals eerder met succes het verkeerslicht in de (veel drukkere) Adriaan van Ostadelaan is verwijderd. De uitgebreide toelichting waarom de Fietsersbond verkeerslichten kwijt wil in Utrecht sturen we mee (bijlage 1).

Vanwege de aanpak van de Zuidpoort kan het zijn dat er op de Waalstraat en Diamantweg verkeer “gedoseerd” moet gaan worden om te voorkomen dat deze route te druk wordt. De doseerlichten kunnen een stukje voor de kruising worden geplaatst, net als op de ‘t Goylaan. De kruising zelf hoeft niet geregeld te worden.

We hebben suggesties hoe u deze kruising kunt inrichten zonder verkeerslicht en mét middeneiland én met twee nieuwe bomen (op de mideneilanden). In deze figuur hebben we onze ideeën geschetst. We lichten onze ideeën graag aan de verkeerstechnisch ontwerpers toe.

Een aantal andere punten voor een nog betere Jutfaseweg
Bomen of boompjes toevoegen in de groenvakken aan de woningzijde helpt om de snelheid van het autoverkeer te verlagen. Het maakt de straat aantrekkelijker: je wilt niet meer “snel wegwezen”. De boompjes staan dicht langs de weg en “flitsen voorbij”, wat het gevoel geeft dat je al hard rijdt. We zijn ons ervan bewust dat er weinig ruimte is, maar probeer boompjes toe te voegen.

Zijn er voldoende verkeersdrempels gepland? De weg wordt afgesloten van de Vondellaan, in dat gedeelte zal weinig verkeer blijven rijden. Maar aan de zuidkant van de weg, liggen er daar voldoende (elke 75 m) drempels?

Er zijn alleen rabatstroken nodig langs geparkeerde auto’s. Dan houden de rabatstroken de fietsers uit de zone met openslaande portieren. Langs de groenstrook is geen rabatstrook nodig. Liever niet zelfs: de rabatstrook ligt direct naast het groen. De klinkers zullen de neiging krijgen om wat weg te zakken in het groen of er zal onkruid tussen gaan groeien waardoor de klinkers onderling zullen wijken. Het is beter om langs de groenstrook de 40 cm rabatstrook te vervangen door 20 cm asfalt. De lage haag moet wel 25 cm uit de rijbaan blijven, zodat je er niet met de trappers tegenaan komt. Als de rabatstroken ook langs het groen worden aangelegd, moeten ze in de specie worden gezet om “wegzwemmen” te voorkomen, in de 40 jaar dat de weg er zal liggen.

Als een auto uit een zijstraat komt wil je als fietser-in-de-voorrang ook graag zien dat je daadwerkelijk voorrang krijgt. Op een aantal plekken heeft het verkeer uit de zijstraten te weinig uitzicht op de fietsers die vanaf de Vondellaan naar IJsselstein fietsen. Dat komt omdat er parkeervakken tot dicht op de hoek van de straat staan. Verkeer uit de zijstraat kan pas iets zien als de neus van de auto voorbij de geparkeerde auto steekt – maar dan kan er al een fietser op de motorkap liggen. We sturen de tekeningen mee (bijlage 2), op een aantal plekken kan een groenvak of een stalling worden ingewisseld met een parkeerplaats. Dat hebben we op die tekeningen aangegeven. Daardoor krijgt verkeer uit de zijstraten beter zicht op aankomende fietsers en andersom.

Er is een wens om de Rotsoordbrug aan te leggen in de gemeente (al is er nu geen financiering voor). We willen dat er bij de inrichting van de Jutfaseweg alvast rekening gehouden wordt met de aanleg van deze brug. Zodat er bijvoorbeeld geen kabels en leidingen in de weg worden gelegd.

Uit de telling van gestalde fietsen blijkt dat er nu 340 fietsen staan. Er komen slechts 324 plekken, er is direct bij realisatie dus al sprake van een tekort. Fietsen verdampen niet, ze komen vanzelf elders, buiten de rekken te staan. Informeel stallen aan de waterzijde wordt ontmoedigd. Om dat te ontmoedigen, kan het beste worden gezorgd voor voldoende stallingen aan de huizenzijde. Bij te weinig stallingen komen de fietsen aan lichtmasten of straat meubilair te staan of komen ze op de stoep te staan. Al of niet met een beugel aan een woning vastgezet. Op de stoep gestalde fietsen zorgt daardoor dat de toegankelijkheid voor rolstoelen slechter wordt. Zorg voor voldoende stallingen én voor ruimte voor extra plekken als dat nodig zou zijn. Voor gebruikers van de waterkant moeten er aan de woningzijde bij de oversteekplekken voldoende veilige stallingen zijn. Zijn de stallingen gepland op de goede plekken? Dat wil zeggen op de plekken waar de gestalde fietsen nu ook worden aangetroffen?

Bij het veelgebruikte fietsenrek “Tulp” is het mogelijk dat het voorwiel omvouwt als iemand tegen de fiets aanloopt en hij omvalt. Daardoor worden die rekken relatief slecht gebruikt: fietsen worden vaak voor het rek gezet, zodat wel de aanbindmogelijkheid kan worden gebruikt. We adviseren om hoog-laagrekken van het type “Griffin” te gebruiken. Daarin wordt de voorvork geklemd en kan het wiel niet omvouwen. Er zijn meerdere leveranciers die hooglaagrekken met fietsparkeur leveren waarin de voorvork wordt geklemd.

We vinden het verbazingwekkend dat fietsen niet aan de waterzijde mogen worden gestald, maar dat er wél elf parkeerplaatsen aan de waterkant komen. Hoe kan het dat er voor elf van die ruimtevretende voertuigen wél plek is, maar dat er geen plek is voor voldoende stallingen? Die elf parkeerplaatsen gaan flink ten koste van de groene beleving van dat laatste stuk Jurfaseweg. Kunnen ze zo worden aangelegd dat ze t.z.t. makkelijk zijn te verwijderen om er groen van te maken?

Ten slotte
We hebben met plezier gewerkt aan deze reactie en we zien uit naar de reactienota. Als de punten in deze brief leiden tot vragen, zijn we graag bereid die te beantwoorden. Zoals ook al eerder in deze brief aangegeven zijn we graag bereid om onze opmerkingen aan u toe te lichten.

Met vriendelijke groet,
Fietsersbond afdeling Utrecht

Peter van Bekkum
voorzitter